CO MOGĘ ZROBIĆ, BĘDĄC ŚWIADKIEM PRZEMOCY?

Jeśli jesteś sąsiadem, znajomym, osobą z rodziny kogoś, kto jest krzywdzony i zdarzyło się, że widziałeś akty przemocy wobec osoby krzywdzonej lub po prostu znasz sytuację z relacji osoby pokrzywdzonej – jesteś świadkiem przemocy (odpowiednio świadkiem naocznym oraz świadkiem ze słyszenia). Jednak nie status świadka przemocy jest najważniejszy, ale jego reakcja na to, co może widzieć, słyszeć, o czym może wiedzieć. Jeśli nie hołduje mitom i stereotypom, nie jest obojętny, może odegrać bardzo ważną rolę w skutecznym zatrzymaniu przemocy w rodzinie, jednocześnie radząc sobie ze swoimi uczuciami bezsilności i bezradności. Dlatego Twoja rola jest bardzo ważna, gdyż niejednokrotnie od postawy i zachowania świadka zależy, czy osoba doświadczająca przemocy rozpocznie proces poszukiwania pomocy. 

Co możesz zrobić, aby pomóc osobie doznającej przemocy? 

• Przede wszystkim wysłuchać i uwierzyć w to, co mówi osoba krzywdzona, nawet wtedy gdy to, co słyszysz, wydaje Ci się niemożliwe 
• Nie oceniać a wspierać w zmaganiach ze stereotypami, które hamują osobę krzywdzoną przed działaniem 
• Wyrażać jasno swój sprzeciw wobec przemocy  (w rozmowach z osobą krzywdzoną oraz - jeśli odważysz się - wobec osoby, która stosuje przemoc) – jest to przestępstwo i nic jej nie usprawiedliwia 
• Porozmawiać z osobą doświadczającą przemocy i zaoferować jej wsparcie, którego potrzebuje – czasami będzie to rozmowa, czasami wezwanie policji w trudnym momencie 
• Zaoferować osobie doświadczającej przemocy swoją pomoc jako świadka w procedurach policyjnych czy sądowych 
• Oferując pomoc, być gotowym do jej udzielenia nawet w nietypowej formie – np. jako towarzysz w trakcie zeznań, wizyty w urzędzie, udzieleniu schronienia, przenocowaniu osoby krzywdzonej 
• Poinformować, że pomoc w sytuacji przemocy można uzyskać wzywając Policję na interwencję, umawiając się na rozmowę ze swoim dzielnicowym, rozmawiając z pracownikiem socjalnym w Ośrodku Pomocy Społecznej, zgłaszając sytuację w szkole/przedszkolu/żłobku dziecka lub u swojego lekarza rodzinnego czy w Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 
• Podać numer telefonu 116 123 (czynny całą dobę), gdzie osoba doświadczająca przemocy może porozmawiać o swojej sytuacji i zastanowić się nad możliwymi rozwiązaniami tej trudnej sytuacji, w jakiej się znalazła 
• Nie zniechęcać się lecz jednocześnie szanować decyzje osoby doświadczającej przemocy i zasadę małych kroków, która pozwoli wyjść z sytuacji przemocy 
• Być gotowym na doświadczenie stanów bezsilności, które są wpisane w proces pomagania osobom doznającym przemocy, lecz nie poddawać się im – jako świadek również masz prawo korzystać ze wsparcia psychologicznego (także w naszym telefonie)  

Wyjątkową sytuacją jest ta, gdy przemocy doświadcza dziecko (lub osoba nieporadna ze względu na wiek, niepełnosprawność, chorobę) a Ty jesteś świadkiem.  Wtedy nie musisz czekać na podjęcie działań przez inną osobę dorosłą - np. niekrzywdzącego rodzica. Nawet posiadając jedynie podejrzenie popełnienia przestępstwa (na podstawie zaobserwowanych, czy usłyszanych opisów sytuacji) masz obowiązek powiadomić służby powołane do ochrony dzieci – np. Policję, pracownika socjalnego w Ośrodku Pomocy Społecznej, czy psychologa szkolnego. Pracownicy tych służb są przygotowani do tego, by ustalić czy w danym domu dzieje się przemoc wobec dziecka, oraz przygotować plan pomocy osobie krzywdzonej.